James Webb Uzay Teleskobundan yeni keşif: Jüpiter’de daha evvel bilinmeyen, yeni bir jet akımı belirlendi

Jüpiter Güneş Sistemi’nde en güzel incelenen gezegenlerden biri. Buna karşın, gaz devi hala pek çok sürpriz ve gizemi saklıyor. JWST’nin keskin kızılötesi gözü sayesinde bunlardan biri daha keşfedildi. Görünene nazaran, Jüpiter’in ekvatoru üzerinde, ana bulut katmanlarının yaklaşık 40 kilometre üstünde yüksek süratli bir jet akımı bulunuyor.

Jet akımının genişliği 4.800 kilometrenin üzerinde ve saatte 515 kilometre süratle hareket eden rüzgarlara sahip. Bu, Kategori 5 bir kasırgadan iki kat daha hızlı ve Dünya’da şimdiye kadar kaydedilen en güçlü rüzgardan biraz daha süratli. Ayrıyeten, JWST tarafından bulunmadan evvel gökbilimcilerin bu akımın orada olduğuna dair hiçbir fikri yoktu.

İspanya’nın Bilbao kentindeki Bask Ülkesi Üniversitesi’nden başyazar Ricardo Hueso, “Bu bizi büsbütün şaşırtan bir şey” dedi ve devam etti: “Jüpiter’in atmosferinde her vakit bulanık puslar olarak gördüğümüz şeyler, artık gezegenin süratli dönüşünü takip edebildiğimiz net özellikler olarak ortaya çıkıyor.”

Akım, ekvatordan artı-eksi üç dereceyle hudutlu. JWST’nin kızılötesi yetenekleri, bulutların çok üzerindeki bulanıklıkları ölçmemize imkan tanıyor. Araştırma grubu, JWST’den gelen müşahedeleri Hubble’ın atmosferin derinliklerinden gelen görüşleriyle karşılaştırdı. İki katmanın hareketini karşılaştırarak jet akımının ne kadar süratli hareket ettiğini belirleyebildiler.

Ayrıca, iki bilgi setinin birleşimi, araştırmacıların Jüpiter’in ekvatoru etrafındaki konvektif fırtınaların gelişimini takip etmelerine imkan sağladı. Bunlar jet akışıyla ilgili değil lakin birlikte çalışan farklı gözlemevlerinin gücünü gösteriyor. Takım bu hava olaylarını takip etmeye devam etmeyi planlıyor.

Birleşik Krallık’taki Leicester Üniversitesi’nden takım üyesi olan Leigh Fletcher, “Jüpiter’in ekvatoral stratosferinde, bulutlardaki rüzgarlardan ve bu dalga uzunluklarında ölçülen puslardan çok daha yüksekte, karmaşık lakin tekrarlanabilir bir rüzgar ve sıcaklık modeli var” dedi ve ekledi: “Eğer bu yeni jetin gücü bu salınımlı stratosferik yapıya bağlıysa, jetin önümüzdeki iki ila dört yıl içinde değerli ölçüde değişmesini bekleyebiliriz; gelecek yıllarda bu teoriyi test etmek hakikaten heyecan verici olacak. Yıllar boyunca Jüpiter’in bulutlarını ve rüzgarlarını çok sayıda gözlemevinden takip ettikten sonra, Jüpiter hakkında hala öğrenecek daha çok şeyimiz olması ve bu jet üzere özelliklerin, 2022’de bu yeni NIRCam manzaraları çekilene kadar görünümden kapalı kalabilmesi benim için şaşırtan.”

Makale Nature Astronomy mecmuasında yayınlandı.

Oyun Haberleri